ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਲਦੀ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਲਦੀ ਬੋਰਡ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਬਜਟ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਲਦੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਲਾਂਚ ਮੌਕੇ ਬੋਲਦਿਆਂ, ਵਣਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰੀ ਪੀਯੂਸ਼ ਗੋਇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੋਰਡ ਦਾ ਬਜਟ ਮੌਜੂਦਾ ਮਸਾਲੇ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਲਦੀ ਬੋਰਡ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਬਜਟ ਅਲਾਟਮੈਂਟ 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਗੇ।
ਹਲਦੀ ਬੋਰਡ ਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੇ ਨਿਜ਼ਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਲਦੀ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ “ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਸਾਲਾ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ, ਨਿਰਯਾਤਕ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਬੋਰਡ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣਗੇ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਲਦੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਗਠਨ ਨੇ ਹਲਦੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ 40 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਲਦੀ ਬੋਰਡ ਹਲਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਖਪਤ ਵਧਾਏਗਾ। ਨਿਰਯਾਤ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਇਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਕਸਤ ਕਰੇਗਾ। ਬੋਰਡ ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ, ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਹਲਦੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਗਿਆਨ ਵਿਕਸਤ ਕਰੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਹਲਦੀ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 2030 ਤੱਕ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ, ਖਪਤਕਾਰ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ। 2022-23 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 3.24 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 11.61 ਲੱਖ ਟਨ (ਵਿਸ਼ਵ ਹਲਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ) ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ ਦੀਆਂ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਲਦੀ ਉਤਪਾਦਕ ਰਾਜ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਹਨ। ਹਲਦੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 62 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। 2022-23 ਦੌਰਾਨ, 380 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਦੁਆਰਾ 207.45 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ 1.534 ਲੱਖ ਟਨ ਹਲਦੀ ਅਤੇ ਹਲਦੀ ਉਤਪਾਦ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਭਾਰਤੀ ਹਲਦੀ ਲਈ ਮੁੱਖ ਨਿਰਯਾਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਯੂਏਈ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਹਨ। ਬੋਰਡ ਦੀਆਂ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ 2030 ਤੱਕ ਹਲਦੀ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗੀ।
